نشانه‌های هشداردهنده خراب شدن ترمز خودرو
تماس فوری با امدادگر کلیک کنید
مهم‌ترین نشانه‌های خرابی ترمز عبارت‌اند از:
-
صدای غیرعادی هنگام ترمزگیری (سوت یا ساییدگی)
-
لرزش پدال ترمز یا بدنه خودرو هنگام گرفتن ترمز
-
کاهش محسوس عملکرد ترمز و طولانی‌شدن زمان توقف
-
روشن شدن چراغ هشدار ABS در صفحه کیلومتر
-
کشیده شدن خودرو به یک سمت در هنگام ترمز زدن
-
استشمام بوی سوختگی از چرخ‌ها هنگام استفاده زیاد از ترمز
-
سفت یا بیش از حد نرم شدن پدال ترمز
سیستم‌های ترمز مدرن مانند ABS یا ترمزهای احیاکننده در خودروهای هیبریدی، عملکرد قابل‌قبولی دارند، اما همچنان در معرض خرابی هستند. بی‌توجهی به علائمی مثل کاهش بازدهی ترمز، صدای غیرعادی یا لرزش پدال ممکن است باعث بروز تصادفات جدی شود.
✅ توصیه ما: بررسی منظم ترمزها و انجام سرویس دوره‌ای می‌تواند طول عمر سیستم ترمز خودرو را افزایش داده و شما را از خطرات پرهزینه و پرخطر حفظ کند. پس اگر یکی از این نشانه‌ها را مشاهده کردید، در اولین فرصت به مکانیک متخصص مراجعه کنید.
۱. صدای غیرعادی هنگام ترمز گرفتن: هشداری جدی برای خرابی ترمز
شنیدن صداهایی مانند سوت، زوزه یا ساییده شدن هنگام گرفتن ترمز، یکی از نشانه‌های اولیه خرابی ترمز خودرو است. این صداها معمولاً به دلیل موارد زیر ایجاد می‌شوند:
-
نازک شدن یا پایان عمر لنت‌های ترمز
-
کیفیت پایین یا ناخالصی در متریال لنت
-
خرابی دیسک یا وجود خراش روی آن‌ها
برخی لنت‌ها طوری طراحی شده‌اند که با رسیدن به زمان تعویض، صدای خاصی تولید می‌کنند. در هر صورت، بی‌توجهی به این صداها می‌تواند منجر به خرابی بیشتر و کاهش ایمنی شود. در صورت بروز چنین صداهایی، سریعاً به مکانیک سیار شیراز مراجعه کنید.
2. لرزش پدال ترمز یا بدنه خودرو هنگام ترمزگیری
یکی دیگر از نشانه‌های خرابی سیستم ترمز، لرزش در پدال یا حتی کل خودرو هنگام گرفتن ترمز است. این حالت معمولاً به دلایل زیر رخ می‌دهد:
-
تاب‌برداشتن روتورهای ترمز
-
خراشیدگی یا فرسودگی سطح دیسک
-
نصب غیراصولی قطعات ترمز
این مشکلات باعث می‌شوند لنت‌ها به‌صورت یکنواخت به دیسک نچسبند و در نتیجه، قدرت ترمز کاهش یابد. در چنین شرایطی، بررسی و در صورت لزوم، تعویض روتورها یا لنت‌ها توصیه می‌شود.
۳. کاهش عملکرد ترمز: پدال نرم یا توقف دیرهنگام
اگر متوجه شدید که برای توقف نیاز به فشردن بیشتر پدال دارید، یا فاصله توقف خودرو افزایش یافته، احتمال وجود یکی از مشکلات زیر وجود دارد:
-
فرسودگی لنت‌های ترمز
-
کاهش سطح روغن ترمز
-
نشت در سیستم هیدرولیک ترمز
-
وجود هوا در خطوط ترمز
ضعف عملکرد سیستم ترمز از مهم‌ترین علائم هشداردهنده است و نباید نادیده گرفته شود. مراجعه به سرویس تخصصی بهترین راه برای جلوگیری از حوادث است.
۴. روشن شدن چراغ هشدار ترمز یا ABS در داشبورد
روشن شدن چراغ ترمز یا چراغ ABS روی صفحه کیلومتر، نشانه اختلال در عملکرد سیستم ترمز است. این هشدار ممکن است به دلایل زیر باشد:
-
خرابی سنسور ABS
-
نقص در کنترل الکترونیکی سیستم ترمز
-
خطاهای نرم‌افزاری قابل شناسایی توسط دیاگ
نکته مهم: سیستم ABS در ترمزگیری‌های ناگهانی از قفل شدن چرخ‌ها جلوگیری می‌کند. به همین دلیل، روشن ماندن چراغ آن، یک هشدار جدی است و باید سریعاً بررسی شود.
۵. کشیده شدن خودرو به یک سمت در هنگام ترمزگیری
اگر هنگام ترمز زدن، خودرو به یک طرف کشیده می‌شود، معمولاً یکی از چرخ‌ها به‌درستی ترمز نمی‌گیرد. دلایل رایج این مشکل عبارت‌اند از:
-
سایش نامتقارن لنت‌های ترمز
-
خرابی سیلندر چرخ
-
آلودگی یا چربی روی دیسک
-
وجود ذرات یا هوا در مدار ترمز
این حالت باعث بی‌ثباتی در کنترل خودرو می‌شود و باید فوری برطرف شود تا از تصادفات احتمالی جلوگیری گردد.
۶.بوی سوختگی هنگام ترمزگیری: هشدار داغ شدن بیشازحد ترمز
احساس بوی سوختگی پس از ترمزگیری شدید یا طولانی، معمولاً نشانه‌ای از افزایش بیشازحد دمای سیستم ترمز است. دلایل احتمالی:
-
استفاده مداوم از ترمز در سرازیری
-
خرابی دیسک یا گرفتگی در سیستم خنک‌سازی
-
فشار زیاد به پدال ترمز در ترافیک یا رانندگی پرفشار
در این شرایط، بهتر است ترمزها را برای مدت کوتاهی استفاده نکنید و سریعاً خودرو را بررسی کنید. گرمای بیشازحد می‌تواند به آتش‌سوزی یا خرابی کامل سیستم منجر شود.
۷. پدال ترمز بیش از حد نرم یا سفت: علائم مشکل مکانیکی یا هیدرولیکی
تغییر محسوس در رفتار پدال ترمز (خیلی نرم یا بسیار سفت) از علائم رایج خرابی سیستم ترمز خودرو است:
-
پدال نرم: نشت روغن ترمز، وجود هوا در لوله‌ها، فرسودگی لنت‌ها
-
پدال سفت: خرابی بوستر ترمز، گرفتگی در سیستم خلأ
در هر دو حالت، ترمز به‌درستی عمل نمی‌کند و نیاز به بررسی تخصصی دارد. مراجعه به مکانیک مجرب می‌تواند از خطرات احتمالی جلوگیری کند.
خطرات ناشی از نادیده گرفتن نشانه‌های هشداردهنده خراب شدن ترمز خودرو
1. افزایش احتمال تصادف
عدم توجه به علائم خرابی ترمز می‌تواند منجر به کاهش کنترل خودرو و افزایش احتمال تصادف شود. برای مثال، طبق گزارش پلیس راهور ایران، سالانه تعداد زیادی از تصادفات رانندگی به دلیل نقص سیستم ترمز رخ می‌دهد. این آمار نشان می‌دهد که نادیده گرفتن خرابی ترمز می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد.
۲. آسیب به اجزای دیگر خودرو
خرابی سیستم ترمز می‌تواند به اجزای دیگر خودرو مانند دیسک‌ها، چرخ‌ها و سیستم تعلیق آسیب برساند. برای نمونه، یک خرابی ساده در روغن ترمز می‌تواند باعث سوختن کامل دیسک‌ها و هزینه‌های بالای تعمیر شود.
۳. هزینه‌های سنگین تعمیرات
نادیده گرفتن مشکلات کوچک سیستم ترمز ممکن است در نهایت منجر به خرابی کامل سیستم و هزینه‌های بالای تعمیرات شود. به‌عنوان مثال، گزارش‌های بیمه‌ای نشان می‌دهند که تعمیر کامل سیستم ترمز می‌تواند هزینه‌ای تا چندین میلیون تومان به راننده تحمیل کند.
۴. خطر جانی برای راننده و سرنشینان
نادیده گرفتن خرابی سیستم ترمز می‌تواند به فجایع جبران‌ناپذیری منجر شود. به‌عنوان مثال، در یک حادثه واقعی که در یکی از جاده‌های کوهستانی رخ داد، راننده‌ای به دلیل خرابی ترمز قادر به توقف خودرو نبود و این امر باعث سقوط خودرو به دره و از دست دادن جان سرنشینان شد. چنین اتفاقاتی نشان می‌دهند که خرابی ترمز نه‌تنها جان افراد داخل خودرو را تهدید می‌کند، بلکه خطرات جدی برای دیگر کاربران جاده مانند عابران پیاده و سایر رانندگان به همراه دارد. اهمیت پیشگیری و نگهداری سیستم ترمز در اینجا بیشتر آشکار می‌شود.
دلایل خرابی ترمز خودرو
1.بی توجهی راننده
بی‌توجهی راننده و نوع رانندگی از عوامل اصلی خرابی ترمز خودرو هستند. ترمزهای شدید و مکرر در مسافت‌های کوتاه، عمر لنت‌ها را کاهش می‌دهد. حتی اگر از لنت‌های باکیفیت استفاده کنید، رعایت نکردن الگوهای استاندارد رانندگی باعث خرابی زودهنگام سیستم ترمز می‌شود. سیستم ترمز، مانند سایر قطعات خودرو، عمر محدودی دارد و نیازمند بررسی منظم از نظر ساییدگی است. رانندگی نادرست می‌تواند تأثیر چشمگیری بر کاهش عمر ترمزها داشته باشد. توجه به عادات رانندگی صحیح و مراقبت دوره‌ای از ترمزها، از خرابی زودهنگام و هزینه‌های اضافی جلوگیری می‌کند.
2. داغ‌شدن بیشازحد لنت ترمز
لنت‌های ترمز در اثر استفاده زیاد داغ شده و ممکن است بشکنند یا سفت شوند. این تغییرات موجب کاهش توانایی لنت‌ها در گرفتن روتور چرخ می‌شود، که به نوبه خود زمان توقف خودرو را افزایش می‌دهد. در این شرایط، عملکرد ترمز کاهش یافته و خودرو برای توقف کامل به زمان بیشتری نیاز دارد. گرم شدن بیشازحد لنت‌ها نه‌تنها ایمنی را به خطر می‌اندازد بلکه ممکن است باعث آسیب به دیگر اجزای سیستم ترمز نیز شود. برای جلوگیری از این مشکلات، توجه به وضعیت لنت‌ها و تعمیر و تعویض به‌موقع آن‌ها بسیار ضروری است.
۳. آسیب‌دیدگی دیسک روتور
آسیب به دیسک روتور باعث کاهش کارایی ترمز و عمر لنت‌ها می‌شود. هنگام تعویض لنت‌ها، بررسی دیسک‌ها ضروری است. همچنین، نشت مایع هیدرولیک یا روغن می‌تواند مشکلات ترمز ایجاد کند؛ بنابراین سطح مایع هیدرولیک باید مرتباً بررسی شود.
۴. نشتی مایع هیدرولیک
نشت مایعات هیدرولیک باعث اختلال در سیستم ترمز می‌شود؛ سطح مایع ترمز را مرتب بررسی کنید.
۵. رانندگی در آب یا گِل و لای
رانندگی مداوم در مسیرهای آب‌گرفته یا گل‌ولای می‌تواند باعث آسیب به لنت ترمز و دیسک‌های روتور شود. در چنین شرایطی باید با احتیاط و سرعت کم رانندگی کنید تا از ترمز گرفتن مکرر پرهیز شود. همچنین، زندگی در مناطق بارانی یا رانندگی در جاده‌های خیس می‌تواند عمر سیستم ترمز را به‌طور قابل توجهی کاهش دهد.
۶. کاهش فشار مایع هیدرولیک ترمز
کاهش فشار مایع هیدرولیک ترمز باعث می‌شود خودرو به‌سرعت متوقف نشود. در صورت عملکرد نادرست یا عدم کارکرد ترمزها، چند بار به‌آرامی به ترمز ضربه بزنید تا فشار مایع در سیستم افزایش یابد. این روش موقتی بوده و باید در اسرع وقت خودرو را به مکانیک نشان دهید.
۷. بارگیری بیشازحد خودرو
از حمل بار بیش از حد توان خودرو خودداری کنید. بار سنگین‌تر از حد مجاز، توانایی توقف خودرو را کاهش داده و ممکن است به سیستم ترمز آسیب وارد کند. وزن بیش از اندازه خودرو باعث افزایش فشار روی سیستم ترمز شده و خرابی زودهنگام آن را در پی دارد. برای افزایش عمر ترمزها، از بارگیری بیش از حد خودداری کنید و به دستورالعمل‌های کتابچه راهنمای خودرو توجه کنید.
راه های پیشگیری از خرابی ترمز خودرو
راهکارهایی برای جلوگیری از خرابی سیستم ترمز
۱. تعویض به‌موقع لنت ترمز
لنت‌های ترمز به مرور زمان فرسوده می‌شوند و باید به‌موقع تعویض شوند. لنت‌های فرسوده نه‌تنها عملکرد سیستم ترمز را کاهش می‌دهند، بلکه می‌توانند باعث ایجاد خسارت به دیسک‌های ترمز شوند و خطر تصادف را افزایش دهند.
۲. نگهداری و تعمیر منظم سیستم ترمز
نگهداری منظم یکی از مهم‌ترین اقدامات برای حفظ سلامت سیستم ترمز است. موارد زیر باید به‌صورت دوره‌ای بررسی شوند:
روغن ترمز: سطح و کیفیت روغن ترمز باید چک شود. تعویض به‌موقع روغن ترمز از خوردگی قطعات داخلی سیستم جلوگیری می‌کند.
فشار هوا در سیستم ترمز: عدم تنظیم فشار می‌تواند عملکرد ترمز را مختل کند.
فیلتر ترمز: فیلترهای کهنه و کثیف باید تعویض شوند تا جریان مایع ترمز بدون مشکل انجام شود.
۳. جلوگیری از بارگذاری بیش از حد خودرو
بارگذاری بیش از حد باعث افزایش فشار روی سیستم ترمز می‌شود و می‌تواند خرابی زودرس آن را به همراه داشته باشد. همیشه وزن مجاز خودرو را رعایت کرده و از حمل بار اضافی خودداری کنید.
۴. استفاده صحیح از ترمز دستی
در مواقع توقف، به‌ویژه در شیب‌ها، استفاده از ترمز دستی می‌تواند فشار وارده بر سیستم ترمز اصلی را کاهش دهد و از آسیب به آن جلوگیری کند.
۵. رعایت اصول درست رانندگی
رعایت سبک صحیح رانندگی تاثیر زیادی در سلامت ترمز دارد:
فشار مداوم و شدید به پدال ترمز ممنوع: این کار باعث داغ شدن ترمز و کاهش کارایی آن می‌شود.
رانندگی در شرایط خاص با دقت بیشتر: در مسیرهای گلی یا آب‌گرفته، با سرعت کم حرکت کنید و از ترمز گرفتن شدید خودداری کنید.
مدیریت سرعت خودرو: سرعت زیاد و ترمزگیری‌های ناگهانی عمر سیستم ترمز را کوتاه می‌کند.
۶. استفاده از قطعات باکیفیت
هنگام تعویض لنت، دیسک یا روغن ترمز، از قطعات اصلی و باکیفیت استفاده کنید. قطعات تقلبی ممکن است عمر کوتاهی داشته باشند و باعث آسیب به سایر بخش‌های سیستم ترمز شوند.
۷. بررسی علائم خرابی سیستم ترمز
شناسایی به‌موقع علائم خرابی، از بروز مشکلات جدی جلوگیری می‌کند. اگر موارد زیر را مشاهده کردید، فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید:
کاهش قدرت ترمزگیری
صداهای غیرعادی هنگام ترمزگیری
لرزش پدال ترمز
روشن شدن چراغ هشدار ترمز
۸. تعویض دوره‌ای روغن ترمز
روغن ترمز به مرور زمان خاصیت خود را از دست می‌دهد. تعویض دوره‌ای آن از خوردگی قطعات داخلی سیستم جلوگیری کرده و عملکرد بهینه ترمز را حفظ می‌کند.
۹. بازدید دوره‌ای توسط مکانیک متخصص
هر چند وقت یک‌بار، برای اطمینان از سلامت سیستم ترمز، خودرو را به تعمیرگاه ببرید. مکانیک می‌تواند با بررسی کامل، مشکلات احتمالی را قبل از ایجاد خرابی جدی تشخیص دهد.
۱۰. توجه به صدای ترمز
صدای جیغ یا ساییدگی هنگام ترمزگیری نشان‌دهنده خرابی احتمالی لنت یا دیسک ترمز است. این صداها را نادیده نگیرید و فوراً برای بررسی اقدام کنید.
۱۱. رانندگی هوشمندانه در شرایط خاص
در مسیرهای شیب‌دار، به جای استفاده مداوم از ترمز، از دنده‌های سنگین استفاده کنید.
در شرایط بارندگی، از سرعت زیاد و ترمزهای ناگهانی پرهیز کنید.
۱۲. مراقبت از سیستم ترمز در فصول سرد
در هوای سرد، از یخ‌زدگی سیستم ترمز جلوگیری کنید. پیش از حرکت، از عملکرد صحیح ترمز اطمینان حاصل کنید.
